Koronawirus to temat ostatnio bardzo głośny. Nie wszyscy wiedzą, iż rodzina koronawirusów obejmuje bardzo wiele podgatunków i typów wirusa, występujących u licznych gatunków zwierząt, w tym zwierząt domowych. . Na szczęście nie mają one nic wspólnego z wirusem atakującym ludzi – nie ma możliwości zarażeń międzygatunkowych ( na podstawie opinii WHO na dzień 12 marca 2020r.)

Jak dotąd nie są nam znane żadne doniesienia o przypadkach choroby układu oddechowego wywołanej wirusem SARS-CoV-2 u zwierząt domowych.

 Poniżej krótka charakterystyka koronawirusów psa, kota i świni.

 Koronawirus psów (CCoV)

Koronawirus psów (CCoV) to wirus powszechnie występujący.

Psy zarażają się najczęściej przez kontakt z kałem chorego osobnika, np. na spacerze. Objawy infekcji pojawiają się 1-3 dni po zarażeniu. Wirus namnaża się w nabłonku kosmków jelitowych, powodując ich zniszczenie a w konsekwencji biegunkę, wymioty, brak apetytu.

Objawy zwykle mają charakter łagodny i ustępują po kilku dniach. Częste są infekcje bezobjawowe.

Przypadki zgonów są bardzo rzadkie i zwykle wynikają z obecności dodatkowych patogenów, takich jak bakterie beztlenowe lub parwowirus psi (CPV).

Leczenie polega na zwalczaniu objawów – podaje się leki przeciwbiegunkowe, przeciwwymiotne, płyny a niekiedy antybiotyk osłonowo, istnieje także szczepionka. Psy zwykle sieją wirusa przez 6-9 dni od momentu infekcji.

Istnieje możliwości potwierdzenia infekcji w gabinecie weterynaryjnym dzięki szybkim testom płytkowym – do badania pobiera się próbkę kału.

 Koronawirus kotów (FCoV)

Koronawirus kotów (FCoV) również występuje powszechnie. Szacuje się iż 50-70 % kotów przebyło infekcję koronawirusem przynajmniej raz w życiu. Wirus wydalany jest przez chore koty z kałem. W zdecydowanej większości przypadków powoduje on niegroźne, łagodne biegunki (forma jelitowa). Sporadycznie może on ulegać w organizmie kota mutacji, przechodząc w postać zjadliwą, wywołującą wirusowe zapalenie otrzewnej - FIP.

Na chwilę obecną w Polsce nie mamy zarejestrowanych leków p/ko FIP i choroba ta jest niewyleczalna, kończąca się śmiercią zwierzęcia.

Najbardziej narażone na przejście wirusa z formy jelitowej w formę wywołującą zapalenie otrzewnej są koty młode (do 2 roku życia), z obniżoną odpornością. Rasą szczególnie predysponowaną są koty brytyjskie. Objawy FIP początkowo są nieswoiste – okresowa gorączka, powiększone węzły chłonne, brak apetytu. W krótkim czasie rozwijają się bardziej charakterystyczne symptomy – żółtaczka, gromadzenie się płynu wysiękowego w jamie otrzewnowej i szybko postępujące wychudzenie.

W badaniach krwi zwykle obserwuje się wzrost poziomu leukocytów, anemię, wzrost aktywności enzymów wątrobowych, podniesiony poziom bilirubiny, obniżony stosunek albumin do globulin. Pewien procent kotów choruje na bezwysiękową postać FIP, trudniejszą w diagnostyce, ponieważ nie towarzyszy jej gromadzenie się płynu w jamie otrzewnowej.

Leczenie może polegać tylko na łagodzeniu objawów, stosuje się płynoterapię, antybiotyki osłonowo, leki sterydowe, interferon, jednak na dłuższą metę nie zdaje ono egzaminu, dlatego zaleca się eutanazję zwierzęcia. W przeciwieństwie do wysoce zaraźliwej formy jelitowej, zmutowany koronawirus, wywołujący FIP jest formą niezaraźliwą – nie może być przeniesiony na inne koty.

Niestety nie istnieje skuteczna szczepionka przeciwko kociemu koronawirusowi.

 Koronawirusy świń

Koronawirusy świń obejmują kilka typów wirusa, wywołujących infekcje przewodu pokarmowego lub dróg oddechowych.

Zarażenia postacią jelitową koronawirusa są niebezpieczne szczególnie dla prosiąt do 2 tygodnia życia, powodują biegunkę, wymioty, odwodnienie i często śmierć zwierzęcia. U starszych choroba przebiega łagodnie a śmiertelność jest niska. Postać oddechowa wirusa wywołuje łagodne zapalenie dróg oddechowych objawiające się kaszlem, dusznością, katarem, a u starszych świń może nawet przebiegać bezobjawowo.

Koronawirusy to patogeny szybko ginące w środowisku. Niszczy je większość środków dezynfekcyjnych, w tym Domestos czy 70 procentowy roztwór alkoholu.